Hế lô a ji nô mô tô bạn bè .

Business Analyst là gì?

Mình thấy anh em vẫn hay nói Business Analyst là cầu nối, giúp kết nối và truyền đạt yêu cầu của khách hàng với đội ngũ lập trình. Thực ra hiểu vậy cũng đúng, nhưng rất tối nghĩa và không thoát được hết ý nghĩa của nghề BA.

Lúc trước mình cũng nghĩ như vậy. Mình còn nghĩ công việc Business Analyst chỉ tồn tại trong ngành IT nữa. Nhưng thực chất thì BA không phải là một chức danh công việc. Và nó cũng không chỉ đơn thuần như một chiếc cầu nối mà mọi người thường hay nói.

Business Analyst là gì và làm những gì ? Bài này mình sẽ san sẻ về những gì mình hiểu và vận dụng thực tiễn cho bạn bè Lét gâuuu .

1. Business Analyst là gì

Business Analyst là gìCụ thể thì Business Analyst sẽ là người thực thi đúng mực quá trình trên .

1.1. Business Analyst Concept

Cụ thể nhé. Từ các vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải, doanh nghiệp có mục tiêu phải giải quyết được các vấn đề này. Các mục tiêu đó gọi là Business Objectives.

Từ các Business Objective, BA sẽ làm việc với Stakeholders để đưa ra các Solution cụ thể. Các Solution này phải đáp ứng được yêu cầu của các Stakeholder.

Sau đó, BA cùng đồng bọn sẽ xây dựng và triển khai Solutions đó cho doanh nghiệp. Giai đoạn triển khai này gọi là Transition. Sẽ “biến” hiện trạng của doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại thành trạng thái mong muốn trong tương lai.

Và lúc này, những yếu tố mà doanh nghiệp gặp phải đã được xử lý .

Do đó, Business Analyst là một loại công việc, người nào làm một loạt các việc trên sẽ được gọi là Business Analyst.

Mình nghĩ có nhiều bạn bè vẫn nghĩ trong đầu là : BA phải nói được ngôn từ kinh doanh thương mại và ngôn từ lập trình. Hiểu được cả những khái niệm kinh doanh thương mại, lẫn những khái niệm đặc trưng trong ngành IT, như database, web service, API, cloud, bla bla …
Nên mọi người vẫn cứ nghĩ : nhắc đến BA là nhắc đến “ cầu nối ” hay “ người phiên dịch ”. Nhưng như mình nói thì đó chỉ là điều kiện kèm theo cần của BA thôi chứ không nói lên được nghề này là gì và làm những gì .

Và solution không chỉ là một hệ thống, phần mềm hay một giải pháp công nghệ nào đó. Mà Solution có thể là bất kỳ điều gì. Từ việc thay đổi chính sách, quy trình trong doanh nghiệp. Hay đơn thuần chỉ là training lại cho doanh nghiệp mình.

Miễn xử lý được Business Objectives thì đó đều là Solutions

1.2. Một vài ví dụ

Có một công ty muốn lan rộng ra thị trường .
Họ cần quản trị người mua và những thời cơ kinh doanh thương mại một cách tốt hơn. Thay vì thời gian hiện tại, tổng thể đều được quản trị bằng excel. Thì đâu đó, một mạng lưới hệ thống CRM hoàn toàn có thể giúp sẽ họ quản trị được tốt hơn những thứ trên .

Business Objective ở đây là muốn quản lý tốt hơn khách hàng và các cơ hội kinh doanh. BA cần phải nhìn ra điều này và cung cấp solution chính là việc áp dụng hệ thống CRM vào bộ máy hoạt động của công ty đó.

Tuy nhiên đâu dễ ăn của ngoại : 3
Không phải khi nào Business Objectives cũng rõ ràng và đơn thuần như vậy. Đa phần thì người mua họ cũng không biết họ muốn gì, hoặc họ muốn quá nhiều. Khiến cho việc làm Business Analyst cần phải có nhiều đồ nghề hơn nữa, để nhìn ra được, đâu mới là Business Objectives thật sự của người mua .
Họ nói cần A không có nghĩa là họ đang thiếu A. Hoặc họ nói cần A nhưng thực ra lại là cần B.
Oái ăm là ở chỗ này .
Do đó để phát hiện đúng mực yếu tố của họ đã khó, đề xuất kiến nghị solutions cho tương thích lại càng khó hơn. Nên đâu có chuyện chỉ đơn thuần như người … phiên dịch

Một điểm nữa là không phải khi nào, việc vận dụng một mạng lưới hệ thống mới cũng là giải pháp hay. Và việc sử dụng Excel cũng là cách hoạt động giải trí lỗi thời cả .

Có rất nhiều doanh nghiệp lớn bên Nhật Bản vận hành cả một bộ máy chỉ với những sheet Excel. Do họ “trưởng thành”, và họ biết họ cần gì, và bao nhiêu là đủ với họ.

Excel là một công cụ tuyệt vời với năng lực vô tận của nó. Thậm chí Bill Gates còn chưa chắc biết hết công dụng của Excel mà
Kể chuyện này bạn bè nghe mất hồn chơi .
Cũng bên Nhật Bản, có một ông tên Tatsuo Horiuchi. Ông này là họa sỹ nhưng không hiểu vì sao mà ổng không vẽ trên giấy bút hay những ứng dụng đồ họa khác như mọi người. Mà ổng vẽ bằng … .. Excel .
Ổng chọn Excel như giải pháp để ổng biểu lộ sáng tạo độc đáo của mình. Một giải pháp mà không ai ngờ được .
Excel là một Solution tuyệt vời của thế giới

1.3. Business Analyst Open ở mọi ngóc ngách trong đời sống

Thiệt đúng là như zậy. Công việc BA tồn tại ở mọi ngóc ngách trong cuộc sống của mình.

Ví dụ bữa nọ đi làm về, xe hết xăng .
Rõ ràng là ngay lúc đó bạn bè muốn : tìm trạm xăng >> đổ xăng >> chạy tiếp về nhà .

Vậy thì Business Objectives lúc này của anh em sẽ là: “xe được đổ xăng để chạy tiếp về nhà” đúng không nào.

Sẽ có rất nhiều Solutions bạn bè hoàn toàn có thể phát sinh ra ngay, như :

  • Dắt bộ đến trạm xăng gần nhất.
  • Gọi bạn bè ra cứu bồ.
  • Nhờ bà con bên đường giúp đỡ.
  • Tìm cây xăng lẻ.
  • Hoặc thậm chí gửi xe đâu đó, bắt Grab đến cây xăng gần nhất rồi mua bịch xăng về đổ.

Anh em sẽ phải chọn, xem đâu là Solution tương thích nhất ngay lúc này. Và Solution này có phân phối được mức độ hài lòng của những Stakeholders hay không .
Stakeholders trong trường hợp này hoàn toàn có thể là :

  • Vợ con đang ở nhà chờ cơm.
  • Đồng bọn đang chờ ở bàn nhậu.
  • Một cuộc hẹn cà phê nào đó vào buổi tối.
  • Hoặc có thể là mình chẳng phụ thuộc vào ai cả, tự mình chính là Stakeholder của chính mình.

Anh em cần phải tìm ra được solution đáp ứng tốt nhất nhu cầu của các stakeholders ngay lúc này.

Khi đã có solution, bạn bè phải thực thi quy trình Transition một cách hiệu suất cao. Nếu không muốn tốn quá nhiều thời hạn vào chuyện này .

Anh em có thể khẩn trương dắt xe tới ngay một trạm xăng gần đó. Hoặc có thể thư thả gọi đồng bọn tới cứu bồ. Tất cả những điều này đều tùy ở bản thân mình. Miễn đáp ứng được mục tiêu xe được đổ xăng để chạy về nhà là thành công.

Nếu thực hiện các công việc trên, thì anh em đã làm công việc của một Business Analyst rồi. Chỉ khác ở chỗ không phải là phiên bản công việc, mà là phiên bản cuộc sống thực tế thôi  

1.4. Business Analyst không chỉ có riêng trong ngành IT

Thoát ra khỏi toàn cảnh IT, việc làm BA vẫn sống sót ở những ngành nghề và nghành khác .

Từ “business” không chỉ có nghĩa là kinh doanh hay nghiệp vụ, mà còn là “vấn đề”. Anh em xem phim Mỹ hay có câu: “This is not your business!”.

Business đồng nghĩa với matter.

Do đó, Business Analyst hiểu rộng ra hơn là người đi phân tích và giải quyết các vấn đề.

Ở Nước Ta mình thấy chia ra rõ ràng nhất là IT BA và BA. IT BA chiếm số đông hơn hẳn, họ làm Business Analyst trong ngành IT .

Nhưng BA không phải là siêu nhân, BA sẽ không bao giờ tự chém gió ra các solutions mà không có đồng bọn. Người làm Business Analyst sẽ phải kết nối với rất nhiều với stakeholders để đưa ra solution phù hợp nhất.

Giá trị rõ nhất mà một BA hoàn toàn có thể mang lại đó là họ nhìn nhận rõ được thực trạng của tổ chức triển khai, và hệ thống hóa được những gì cần làm để đạt được trạng thái “ tốt hơn ” của tổ chức triển khai đó .

Sau đó, nhiệm vụ thực thi là của cả team, cả tổ chức. Và khi mọi thứ đã rõ ràng, khả năng hiện thực hóa sẽ cao hơn rất nhiều.

Tiện thể, Stakeholder dịch ra tiếng Việt là các bên liên quan. Nhưng dịch ra như vậy cũng chưa bám sát ý nghĩa lắm. Cho đơn giản mà chính xác, anh em cứ hiểu: “stake” là cái cột, “holder” là người nắm giữ. Ghép lại, Stakeholder là “Người nắm giữ những cái cột”.

Mà cái cột thì rất quan trọng trong bất kể ngôi nhà nào. Nó chống đỡ cho ngôi nhà. Trong dự án Bất Động Sản cũng vậy, có những người sẽ giữ vai trò quyết định hành động rất quan trọng. Những người này được gọi là Stakeholders .
Đáp ứng được sự hài lòng của các Stakeholders là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng của Business AnalystStakeholders thường được chia thành những nhóm chính sau :

  • Project team
  • Project sponsor
  • Performing organization
  • Partners
  • Client
  • Và một số “đối tượng” khác.

Làm việc với stakeholder là cả một chủ đề bát ngát, nên mình sẽ nói kỹ về stakeholder ở những bài sau nhé đồng đội .

2. Business Analyst làm gì?

Công việc BA được triển khai dưới rất nhiều vai trò khác nhau. Họ cũng làm y hệt như sơ đồ đầu bài .

Từ Business Objectives >> làm việc với Stakeholders >> đề xuất Solutions >> làm Transition

Nhưng mỗi người sẽ thực hiện ở một mức độ khác nhau.

Theo BABOK ver3. 0, việc làm IT Business Analyst được thực thi bởi 6 vai trò sau .
Business Analyst là gì

2.1. Business Requirement Analyst

Đầu tiên là Business Requirement Analyst. Người đảm nhiệm vai trò này thường sẽ là người đưa ra các giải pháp ngay thời điểm ban đầu làm việc với khách hàng.

Giải pháp ở đây rất đa dạng, có thể là: thay đổi chính sách công ty, điều chỉnh quy trình nghiệp vụ hoặc training cho nhân viên. Sau đó mới là đề xuất áp dụng phần mềm, hệ thống hay một giải pháp công nghệ. Hoặc áp dụng nhiều giải pháp với nhau để giải quyết bài toán mà doanh nghiệp gặp phải.

Người giữ vai trò này thường là Project Manager, Senior Business Analyst hoặc Principle Business Analyst. Nói chung thường là trùm cuối thì mới giữ vai trò này

Vai trò này Open tiếp tục nhất trong quy trình tiến độ Pre-Sales. Thường thì những PM hoặc những người làm Business Analyst giàu kinh nghiệm tay nghề sẽ tham gia vào quy trình này .

Họ sẽ tiếp nhận các vấn đề và yêu cầu ban đầu của doanh nghiệp. Phân tích một bức tranh toàn cảnh và đưa ra 1 giải pháp tổng quan phù hợp nhất.

2.2. System Analyst

System Analyst thường là vai trò dành cho những người làm kỹ thuật. Họ có nhiều kinh nghiệm và rất am hiểu về hệ thống.

System Analyst thường là chuyên gia về một khái niệm kỹ thuật hoặc một phương pháp kỹ thuật phức tạp nào đó. Như blockchain chẳng hạn. Họ thường tham gia vào các dự án có độ phức tạp về kỹ thuật cao.

Thường có 1 số ít dự án Bất Động Sản tương quan đến migrate data, đưa mạng lưới hệ thống lên mây hoặc tích hợp mạng lưới hệ thống sẽ cần sự tham gia rất nhiều của System Analyst .
System Analyst sẽ nghiên cứu và phân tích mạng lưới hệ thống hiện tại, xem xét những nhu yếu và phong cách thiết kế một kiến trúc mạng lưới hệ thống mới dựa trên những gì đã có .

2.3. Business System Analyst

Đây là vai trò chính yếu và nổi trội nhất của một người làm BA. Theo trình tự timeline của dự án Bất Động Sản, một người có vai trò Business System Analyst sẽ có những trách nhiệm chính sau :
Moi móc và khai thác thông tin từ những Stakeholders về công dụng và nhu yếu của dự án Bất Động Sản. Có thể trải qua email, phỏng vấn trực tiếp hoặc demo mạng lưới hệ thống .

Làm tài liệu. Đây là một trong những công việc và kỹ năng rất quan trọng của BA. Document thì có rất nhiều loại, mỗi loại dành riêng cho một Stakeholder. Vì không thể nào đưa bản thiết kế nhà cho thợ điện lắp ráp điện được đúng không. Nói dễ, viết mới khó. Viết sao cho người khác dòm zô là hiểu cái một là một kỹ năng đòi hỏi phải thực hành nhiều

Truyền đạt thông tin. BA phải đảm bảo được tất cả Stakeholders đã hiểu đúng các vấn đề. Mà một dự án thì có rất nhiều vấn đề, và có rất nhiều thông tin cần truyền tải. BA có kỹ năng ăn nói tốt, giải quyết mâu thuẫn và giải quyết vấn đề tốt thì thông tin trong dự án được truyền đi rất mượt và nhất quán.

Vắt não ra nghĩ solution. Mang tiếng là người đi giải quyết các vấn đề mà không làm công việc này thì hơi kỳ đúng không anh em. Vấn đề có vấn đề lớn, vấn đề nhỏ. Từ khâu làm việc nội bộ với team cho đến làm việc với khách hàng.

Sẽ có hàng trăm thứ xảy ra yên cầu mình phải giải quyết và xử lý rất nhiều. Việc đương đầu với yếu tố không phải khi nào cũng thuận tiện, nhưng somehow nó sẽ giúp bạn bè tư duy logic và cứng hơn rất nhiều .

2.4. Functional Analyst

Vai trò này giống như Business System Analyst. Nhưng thay vì phát triển mới một sản phẩm giải pháp từ hư vô (build from scratch), người làm Functional Analyst sẽ dựa trên một sản phẩm hay một platform sẵn có. Từ đó configure hoặc customize sao cho sản phẩm đó mapping được với yêu cầu của khách hàng. Giúp giải quyết bài toán mà doanh nghiệp gặp phải.

Trên thị trường có rất nhiều ông lớn phân phối những loại sản phẩm hoặc nền tảng sẵn có như : Microsoft, SAP, Oracle, Sharepoint, Salesforce, vâng vâng và mây mây .

2.5. Agile Analyst

Người giữ vai trò Agile Analyst sẽ có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ deliver thông tin một cách đúng chuẩn, kịp thời và tương thích với những đối tượng người dùng Stakeholder .

Ensure the right info, with the right level & at the right time.

Ngoài ra, Agile Analyst là vai trò không hề thiếu trong những dự án Bất Động Sản tiến hành theo giải pháp Agile như Scrum ví dụ điển hình .
Deliver những gì đã cam kết với người mua là một trong những yếu tố cực kỳ quan trọng trong dự án Bất Động Sản Agile. Do đó Agile Analyst đóng một vai trò rất quan trọng trong dự án Bất Động Sản kiểu như vậy .

2.6. Service Request Analyst

Thường thì BA sẽ giữ vai trò này trong giai đoạn triển khai giải pháp cho khách hàng (transition).

Người giữ vai trò Service Request Analyst sẽ có trách nhiệm training cho end-users, thực thi những buổi User Acceptance Test ( UAT ), giải quyết và xử lý khi gặp lỗi nếu có và hoàn toàn có thể là tiếp đón thêm những nhu yếu tính năng mới từ phía người mua .

Business Analyst có 6 vai trò khác nhau, nhưng không phải mỗi người chỉ được đảm nhận một vai trò. Mà là một người làm Business Analyst phải đảm nhận nhiều vai trò cùng một lúc.

  • Thường thì Business Requirement Analyst là vai trò dành cho PM hoặc BA nhiều năm kinh nghiệm.
    Còn hầu như một người làm BA bình thường đều đảm nhận các vai trò còn lại.
  • Riêng anh em nào có vai trò Business System Analyst thì sẽ không có vai trò Functional Analyst. Và ngược lại, người làm Functional Analyst sẽ không làm Business System Analyst. Nhưng các vai trò khác vẫn được đảm bảo.

3. Tạm kết

Business Analyst là một nghề cũ trên quốc tế, nhưng mới ở Nước Ta ( khoảng chừng hơn 15 năm ) .
Thực sự thì mình thấy đây là một nghề rất mê hoặc và có khá nhiều challenge. Điểm mạnh điểm yếu của mình được cọ xát rất nhiều. Nhiều yếu tố thực sự rất chuối nhưng khi gỡ rồi thì đã lắm .

BA xuất hiện để giải quyết vấn đề. Vấn đề có thể là biến cái chưa tốt thành cái tốt. Hoặc biến cái đã tốt rồi thành cái tốt hơn.

Thật sự cảm xúc đem lại cái gì đó ý nghĩa cho người khác là một thứ khiến mình khó mà nản được .

Okayyyy, những gì mình chém gió ở trên là mang tính tổng quan. Nếu bạn bè nào muốn hiểu sâu hơn về nghề BA làm những gì thì hoàn toàn có thể đọc tiếp series bài viết về những việc làm hằng ngày của một người làm BA nhé .

Business Analyst là gì và làm những gì? Hi vọng qua bài viết này, anh em đã có câu trả lời và có cái nhìn sâu sắc hơn về nghề BA.

Bái bai, hẹn gặp lại đồng đội ở những bài sau

Like this:

Like

Loading…

Quản lý Data ứng viên tiềm năng ứng dụng công nghệ AI và Xây dựng Thương hiệu tuyển dụng hiệu quả.

Đăng ký NGAY